Obniżenie kwoty alimentów na dziecko

Kwota otrzymywanych przez dziecko świadczeń alimentacyjnych zawsze ustalana jest w sposób indywidualny – zależny od aktualnych potrzeb dziecka oraz sytuacji finansowej rodziców. Wiemy już, iż wraz z wzrostem potrzeb małoletniego, lub polepszeniem się sytuacji materialnej rodzica zobowiązanego do wypłacania świadczeń alimentacyjnych istnieje realna możliwość podwyższenia kwoty otrzymywanych alimentów. Czy analogicznie możemy więc ubiegać się również o obniżenie alimentów?

Przesłanki przemawiające za obniżeniem alimentów.

Oprócz podniesienia kwoty świadczeń alimentacyjnych, istnieje także możliwość ich obniżenia, kiedy poziom życia oraz  sytuacja materialna rodzica zobowiązanego do wypłacania świadczeń uległa znacznemu pogorszeniu. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być chociażby długotrwałe leczenie spowodowane pojawieniem się przewlekłej choroby, utrata pracy, czy nawet pojawienie się dodatkowych zobowiązań finansowych wynikających z założeniem „nowej rodziny”.

Pamiętać należy jednak o tym, iż wszelkie zmiany w zakresie możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej do wypłacania świadczeń alimentacyjnych, muszą być niezawinione i wynikać z przyczyn od nich niezależnych. Sąd bowiem, podobnie jak w momencie pierwotnego ustalenia wysokości alimentów, bierze pod uwagę nie tylko bieżącą sytuację materialną rodzica i jego faktyczny dochód, ale również dochód, jaki potencjalnie może on osiągnąć. W praktyce oznacza to, iż sama w sobie zmiana pracy na gorzej płatną, bądź zmniejszenie etatu, nie uzasadnione żadnym ważnym powodem, jak przykładowo wspomniana wyżej choroba, mogą nie zostać uwzględnione jako stanowiące przesłankę do obniżenia kwoty alimentów.

 Jeśli jednak rodzic pozwany o alimenty, pozostaje zdolny do podjęcia pracy zarobkowej, lecz celowo wydłuża swoje bezrobocie celem uniknięcia wykonywania zobowiązania alimentacyjnego, to bezrobocie nie będzie brane pod uwagę jako czynnik decydujący o jego możliwości do wypłacania alimentów albowiem liczą się możliwości zarobkowe zobowiązanego.

Przesłanką do obniżenia kwoty przyznanych wcześniej alimentów jest również zmniejszenie potrzeb osoby uprawnionej do ich otrzymywania. Dzieje się tak w sytuacji, w której dziecko uzyskuje majątek – np. w wyniku spadku, otrzymuje stypendium naukowe, bądź podejmuje pracę zarobkową – alimenty bowiem, mogą dotyczyć również dziecka, które osiągnęło już pełnoletność, ale kontynuuje naukę np. na uczelni wyższej, w związku z czym nie ma możliwości samodzielnego utrzymania.

Choć w większości przyjmuje się przekonanie, iż wraz z wiekiem potrzeby dziecka rosną, zwiększając przy tym proporcjonalnie koszty jego utrzymania, to często występują również sytuacje przeciwne. Uzasadnione potrzeby dziecka, mogą ulec obniżeniu, kiedy dojdzie do zakończenia długotrwałego i kosztownego leczenia, np. rehabilitacji czy leczenia ortodontycznego, lub kiedy dziecko zmieni placówkę edukacyjną z prywatnej na publiczną, lub zrezygnuje z opłacanych dotychczas zajęć dodatkowych czy pasji.  Tego typu zmiany mogą w sposób znaczący wpłynąć na obniżenie kosztów utrzymania osoby małoletniej, co stanowić może przesłankę do obniżenia kwoty przyznanych alimentów.

Zmiana miejsca zamieszkania dziecka, a kwota wypłacanych alimentów.

Dodatkowo, warto pamiętać, iż za zmniejszeniem kwoty wypłacanych alimentów, lub nawet za ich całkowitym zniesieniem, może przemawiać również zmiana miejsca zamieszkania dziecka. Najczęściej, rodzic zobowiązany do wypłacania świadczeń alimentacyjnych, jest rodzicem, z którym dziecko nie zamieszkuje na codzień. Drugi rodzic z kolei, ponosi pozostałą część kosztów związanych z utrzymaniem małoletniego, nie tylko w sensie czysto finansowym, ale również poprzez osobiste starania. Czasami jednak, z różnych przyczyn dochodzi do sytuacji, w której dziecko zmienia swoje dotychczasowe miesce zamieszkania, przeprowadzając się do drugiego z rodziców – tego, który zobowiązany jest do wypłacania alimentów. Przeprowadzka dziecka z pewnością wywiera duży wpływ na sytuację finansową obojga rodziców  – warto więc rozważyć dojście do porozumienia w kwestii zmiany świadczenia alimentacyjnego – zaprzestanie wypłacania alimentów na dziecko, bez porozumienia z drugą stroną skutkować może wszczęciem egzekucji komorniczej.

Alimenty w przypadku osoby pełnoletniej.

Co do zasady, obowiązek wypłacania świadczenia wygasa, kiedy dziecko jest przygotowane i zdolne do podjęcia pracy zarobkowej po zakończeniu nauki i nie kończy się z chwilą ukończenia 18 lat.

W przypadku dzieci pełnoletnich, na wysokość otrzymywanych przez nie alimentów wpływać mogą jego ewentualne dochody z prac dorywczych, jego potencjał do podjęcia tego rodzaju prac (np. w przypadku studiowania w trybie zaocznym), a nawet otrzymywane stypendia naukowe – wszystkie te czynniki mogą spowodować, że należne alimenty będą niższe niż otrzymywane dotychczas.

Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego, mimo jego niskiej kwoty.

Nie zapominajmy, iż uchylanie się od płacenia alimentów, zgodnie z polskim prawem jest przestępstwem. Jeśli więc pierwotnie ustalona kwota alimentów z różnych wymienionych powyżej przyczyn zaczyna sprawiać Wam trudność, warto jest złożyć w sądzie pozew o jej obniżenie. Kwotę świadczenia alimentacyjnego rodzice uzgodnić mogą również polubownie, np. w drodze mediacji.

Samo w sobie zaprzestanie wypłacania alimentów, trawające przez okres co namniej trzech miesięcy, skutkować może bowiem nałożeniem na osobę zobowiązaną do ich wypłacania kary grzywny, kary ograniczenia wolności, bądź nawet jej pozbawienia na okres aż do 1 roku. Ustalona kwota alimentów, jaka powinna być wypłacana pozostaje przy tym bez znaczenia – wysokość świadczenia nie wpływa na konsekwencje wynikające z uchylania się od ich realizacji.