Skandynawski model opieki, zwany także modelem gniazdowym narodził się w Szwecji i to właśnie w krajach skandynawskich zgodnie z jego potocznym nazewnictwem zyskał największą popularność. W Polsce nie jest popularnym rozwiązaniem, jednak z całą pewnością warto wziąć go pod uwagę możliwość opieki nad dzieckiem w stylu skandynawskim, decydując się na polubowne rozstrzygnięcie kwestii sprawowania pieczy nad dzieckiem po orzeczeniu rozwodu.

Czym charakteryzuje się tak zwane „gniazdowanie”?

Skandynawski model opieki zastosowanie znajduje jedynie przy sprawowaniu przez rodziców pieczy naprzemiennej, która to ostatnimi czasy zyskuje na popularności także w Polsce. Różnica pomiędzy „tradycyjnym” modelem opieki naprzemiennej a tak zwanym gniazdowaniem polega przede wszystkim na tym, że w modelu skandynawskim to nie dziecko regularnie zmienia miejsce swego pobytu, lecz rodzice. Dziecko na stałe przebywa pod jednym adresem – najczęściej w dotychczasowym domu rodzinnym, rodzice z kolei wymieniają się opieką zamieszkując z dzieckiem naprzemiennie.

Zalety skandynawskiego modelu sprawowania pieczy nad małoletnim.

Opieka naprzemienna czy to w wydaniu skandynawskim czy tradycyjnym jest sposobem na zachowanie przez dziecko bliskich relacji z obojgiem rodziców. Tajemnicą nie jest również fakt, iż obecność w życiu dziecka zarówno matki jak i ojca jest wyjątkowo istotna dla prawidłowego rozwoju dziecka – w szczególności pod kątem emocjonalnym ale i „życiowym”, bowiem każdy z rodziców daje dziecku nieco inne wzorce do późniejszego naśladowania. Model opieki naprzemiennej pozwala na zachowanie w tej kwestii balansu oraz równowagi.

Co ważne skandynawski model opieki naprzemiennej nakierowany jest przede wszystkim na dobro dziecka, które niewątpliwie potraktowane zostało w sposób priorytetowy. Nie naraża małoletnich na ciągłe przeprowadzki, co dla dzieci w pewnym wieku może być szczególnie trudne, zwłaszcza w momencie pojawienia się w ich życiu nowego partnera jednego z rodziców, co ostatecznie w tradycyjnym modelu opieki naprzemiennej prowadzić może do ciągłego poczucia braku przynależności – bycia gościem, a nie domownikiem. System skandynawski z kolei szanuje autonomię dziecka, które dzięki stałemu miejscu zamieszkania zyskuje stabilizację na poziomie przynależności lokalnej. Brak konieczności zmiany miejsca zamieszkania dziecka może znacząco zmniejszyć ogólnie pojęte odczucie straty w związku z rozstaniem rodziców.

Zdaniem psychologów gniazdowanie może stanowić dobre rozwiązanie również w przypadku dzieci borykających się z zespołem Aspergera bądź spektrum Autyzmu potrzebujących stałego rytmu dnia oraz stałych rytuałów.

Rozwiązanie idealne? Nie do końca.

Choć skandynawski model opieki bez wątpienia ma wiele zalet, nie jest całkowicie pozbawiony wad, choć w tym przypadku o wiele bardziej dotykają one rodziców dziecka.

Gniazdowanie jest bez wątpienia bardziej skomplikowanym sposobem sprawowania pieczy nad dzieckiem aniżeli tradycyjna opieka naprzemienna – wymaga bowiem od rodziców wręcz doskonałego opanowania umiejętności współpracy, wiąże się też z koniecznością poniesienia wyższych pokładów finansowych. Rodzice małoletnich przynajmniej co do zasady zobowiązani są do utrzymania dotychczasowego miejsca zamieszkania ich dzieci oraz drugiego miejsca zamieszkania, w którym przebywają w czasie, gdy drugi z rodziców sprawuje opiekę nad dzieckiem.

Również samo „życie na dwa domy” może być problematyczne w przypadku osób dorosłych, w szczególności kiedy w grę wchodzi rozpoczęcie nowej relacji z osobą trzecią bądź konieczność opieki nad starszym członkiem rodziny w razie choroby.

Z punktu widzenia rodziców, w takim układzie pozostają często nierozwiązane konflikty domowe chociażby na polu podziału domowych obowiązków, napraw czy konieczności poczynienia niezbędnych zakupów związanych z utrzymaniem nieruchomości.

Biorąc pod uwagę obecną sytuację ekonomiczną, konieczność dysponowania aż trzema nieruchomościami na własność bądź w drodze wynajmu wpływa na rzadkie stosowanie modelu skandynawskiego w Polsce. Zdarza się też, że model ten zostaje wprowadzony w sytuacji, gdy rodzice dzielą się opiekę nad dzieckiem w dotychczasowym miejscu zamieszkania, a w pozostałym okresie zamieszkują z obecnym partnerem. Opieka w modelu skandynawskim stosowana jest do czasu, gdy nieruchomość nie zostanie sprzedana czy też nie będzie kontynuowany jej wynajem. Model taki co do zasady wprowadzany zostaje na określony czas i wymaga zgody obojga rodziców. Brak jest też przeszkód, by wprowadzić stosowanie skandynawskiego modelu opieki naprzemiennej w drodze ugody zawartej przed mediatorem.

          Jeśli chciałbys dowiedzieć się czegoś więcej zadzwoń: + 48 789 118 913